Sinds kort lees ik de jongens iedere avond voor uit ‘In de ban van de ring’. Voor Thijn is het de tweede keer, maar hij geniet net zoveel als Noek, die alles voor het eerst hoort. En terwijl de jongens zich verliezen in de spannende strijd tussen goed en kwaad, vallen mij opeens weer andere dingen op in het dikke boek.
Het verhaal is één groot inwijdingsproces voor veel verschillende personages. De hobbit Frodo neemt zijn verantwoordelijkheid door de ring naar Mordor te brengen, maar ook Aragorn neemt na lang twijfelen eindelijk zijn voorbestemde rol als koning op zich. Maar ook tovenaar Gandalf groeit. Net als de hobbits Sam, Merijn en Pepijn. Alle personages maken de stap van een soort onbestemd, niet-weten wat ze nou precies te doen hebben in dit leven, naar een volwassen besef van verantwoordelijkheid en daadkracht.
Zo gaat het in alle grote verhalen: via een aantal stappen komt een onbezonnen personage tot volwassenheid en volbrengt daarbij een belangrijke taak. Dat geldt net zo zeer voor mythische verhalen als ‘In de ban van de ring’ en ‘Star Wars’, als voor kinderfilms als ‘Cars’ en ‘Finding Nemo’. Aan het eind van het verhaal keren de personages wijs, volwassen en verlost van hun angsten en ego terug naar huis. Eind goed, al goed.
Loek van der Lans en Ard Luijmes zijn mannen met een missie. In hun directe omgeving – en eigenlijk in heel onze maatschappij – zagen ze dat er maar weinig mannen zijn die een zichtbare rol spelen in het leven van opgroeiende jongens. Terwijl jongens die rolmodellen ontzettend hard nodig hebben om er achter te komen wat het is om een volwassen man te worden. Met alle verantwoordelijkheid, plezier en daadkracht die daarbij komt kijken.
Luke Skywalker had het niet getroffen met vaderfiguren. Zijn echte vader kende hij niet. Zijn pleegvader Obi-Wan Kenobi ging dood voordat Luke volwassen was. Maar toen hij met zijn X-Wing neerstortte in een moeras op de planeet Dagobah was er toch nog een derde die die mentorrol op zich nam. En Luke zijn eigen kracht leerde kennen. Puntoren, rare stem, helemaal groen: Yoda. Yoda bereidde Luke voor op de belangrijkste taak van zijn leven: het Kwaad omver werpen. Dat hij daarbij uiteindelijk letterlijk de strijd met zijn echte vader – Darth Vader – aan moest gaan is in een grote mythe als Star Wars onontkoombaar.