Bewaak het fort en brul als het moet – kraamtijd voor vaders

Je had misschien wel eens een baby vastgehouden. Van een vriend of van je zus. Waarschijnlijk wat stijf en ongemakkelijk, bang om het tere nekje te breken of het hoofdje ergens tegenaan te stoten.

Maar dit voelt toch echt anders. Je hebt je eigen kind voor het eerst in je armen. Dit is echt.

Je verwondert je over hoe perfect zijn gezichtje eruit ziet. Hij voelt zwaarder dan je had gedacht. Je hebt kippenvel over je hele lijf. En als na een paar minuten je arm wat stijf begint te worden, kijk je naar je vrouw en de verloskundige.

Wat gaat er nu gebeuren?

Welkom in de kraamweek

De kraamtijd is een bijzondere tijd. Die eerste dagen en weken leef je in een soort vacuüm. Daarin bestaan voornamelijk jijzelf, je vrouw en de baby. De rest van de wereld doet er niet zoveel toe. Het vacuüm biedt je de gelegenheid om in alle rust aan deze nieuwe situatie te wennen. Dat is de essentie van deze week. Jullie leren de baby kennen. De baby moet wennen aan het feit dat hij niet meer in de zachte, besloten wereld van de baarmoeder zit. Je vrouw heeft met de bevalling misschien wel de meest intense ervaring van haar leven doorgemaakt. En jij wellicht ook. Dat is allemaal niet niets. Hoe meer rust er in huis is, hoe soepeler jullie deze nieuwe situatie in zullen gaan.

Rust voedt beter

Jij draagt als vader een grote verantwoordelijkheid voor die rust in de eerste dagen. En dat valt niet mee. Je partner en de baby zullen vooral bezig zijn met rusten en voeden. Maar er is meer: de kraamhulp loopt rond, de verloskundige komt langs voor controles, je regelt de geboortekaartjes, er komt bezoek. Er moeten luiers verschoond worden, jij en je vrouw moeten eten en er zal een keer gewassen moeten worden. Rust bewaken lijkt onmogelijk, terwijl dat zo noodzakelijk is voor het wennen van je partner en de baby aan de borstvoeding. Hoe eerder dit soepel loopt, hoe eerder de baby zich helemaal lekker zal voelen. En dat levert pas echt rust op.

De kraamhulp regelt toch alles?

Maar de kraamhulp is er toch? Ja, dat klopt. Maar dat betekent niet dat jij niet nodig bent. De kraamhulp helpt je vrouw bij de borstvoeding en de verzorging van de baby en ze wast en stofzuigt. Je wilde je vrije dagen misschien bewaren voor na de kraamweek, zodat je dan je vrouw kunt helpen. Dat kun je doen, maar jouw aanwezigheid in de eerste week kan zorgen voor een rustige start. Je vrouw kan het fijn vinden om met jou te overleggen over adviezen van de kraamhulp of verloskundige. En ze zal de baby liever aan jou geven dan aan de kraamhulp als zij gaat douchen of slapen. Daarbij komt dat het kan klikken met een kraamhulp, maar het kan ook totaal niet jullie type zijn. Aarzel in dat laatste geval niet om via de kraamzorginstantie te vragen of er iemand anders komt. Deze kraamweek komt nooit meer terug. Je hoeft deze dagen niet te laten afhangen van een kraamhulp die op een totaal andere golflengte zit.

Vaderschap in de nacht

Op de momenten dat de baby niet drinkt, zal hij waarschijnlijk veel slapen. Maar baby’s hebben geen dag-en-nachtritme zoals volwassenen, dus zijn ze ook ‘s nachts regelmatig wakker. En dat is meteen de grootste rustverstoorder: de beruchte gebroken nachten. Daarin kun het jezelf zo gemakkelijk mogelijk maken. Als jij gedurende de dag zorgt voor een omgeving waarin de borstvoeding het beste op gang komt, dan hoef je ’s nachts niet zo veel te doen. Je vrouw voedt je kind, dat kun jij niet. Je pasgeboren baby heeft jou hier niet zo hard nodig. En zeker als je er aan bijdraagt dat de baby zo dicht mogelijk bij zijn moeder slaapt, dan hoeft er niemand onnodig uit bed en maak je de nachten ook voor hen gemakkelijker.

Grommen naar het bezoek

De lastigste klus tijdens het bewaken van de rust in je nieuwe fort is omgaan met bezoek. Je ouders en schoonouders staan te springen om langs te komen, net als broers, zussen en goede vrienden. Waarschijnlijk vind je het fijn om je baby aan je ouders te laten zien,maar doseer en selecteer het bezoek. Besef dat je baby niet op het kraambezoek zit te wachten. Die heeft al genoeg nieuwe indrukken om te verwerken. Je bent niets verplicht naar je familie, buren of vrienden toe. Na twee of drie maanden is een baby ook nog schattig om te zien. En afspraken die je wel maakt, mag je op het laatste moment afzeggen. Of wat eerder beëindigen. Luister daarin goed naar wat voor je gezin het beste is, daar ligt nu je eerste verantwoordelijkheid. Mocht de andere partij gaan sputteren, blijf dan vriendelijk en geef aan dat dit voor jullie nu erg belangrijk is. Willen ze niet luisteren, grom dan zacht. En brul als het moet. Jij bent de leeuw die waakt over zijn fort.

Twee dagen is te weinig

De twee dagen kraamverlof die de meeste mannen in Nederland krijgen is weinig. Steeds meer mannen nemen minimaal een week vrij als de baby is geboren. Veel werkgevers snappen dat – dat zijn vaak zelf vaders of moeders – dus probeer dat ook te regelen. Naast de vele praktische zaken die geregeld moeten worden, heb je ook tijd nodig om te wennen. Het besef dat je vader bent geworden en dat een kind nu 24 uur per dag afhankelijk is van jou, is een grote verandering. In een rustige kraamweek heb je de tijd om dat besef te laten landen. Je hebt veel tijd om je kind in je armen te nemen of op je borst te laten slapen. En er is tijd om tegen je vrouw aan te gaan liggen en te voelen dat jullie samen een nieuwe fase van je leven en je relatie in gaan. Trek je terug in je rustige fort en voel de manen van de trotse vader kriebelen in je nek. Straks wikkel je je baby in een handige draagdoek en kun je met hem naar buiten. Heel de wereld kan jullie dan zien lopen. Die tijd komt echt. Nog heel even wachten.

NB Dit artikel verscheen eerder in het prachtige online magazine Kiind in december 2012. Aanrader!

• Ken je anderen voor wie dit artikel interessant is? Deel het op Twitter, Facebook of via de mail met deze verkorte link: http://wp.me/p2IfDc-h3 (even zelf kopiëren en plakken)

• Wil je zelf meer van dit soort artikelen lezen? Meld je dan aan voor de blog-updates van De Praktijkvader en ontvang het gratis e-book ‘Hoe word je de vader die je wilt zijn? Van overleven naar sprankelen in 5 praktische stappen’.

Foto: Flickr/salimfadhley